Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Cumhurbaşkanı Berham Salih’in baş başa ve heyetler arası yaptığı toplantı akabinde iki lider birlikte basın toplantısı düzenledi. Türkiye’nin Irak ile ilişkilerinin her alanda geliştirilmesinin çabası içinde olacağını belirten Erdoğan, “Başbakanlığım döneminde Irak’a üç ziyarette bulundum. Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi mekanizmasını da ilk kez Irak’ta tesis ettik. 15 Ekim 2009 tarihinde Bağdat’ı ziyaret etmiş ve çeşitli alanlarda anlaşmalar imzalamıştık. YDSK toplantılarını bu yıl içinde kaldığımız yerden devam ettireceğiz” şeklinde konuştu.
Irak’ın terör örgütü DEAŞ’a karşı verdiği ve tüm dünyaca taktirle karşılanan mücadeleden muzaffer çıktığını ancak bedelinin ağır olduğunu kaydeden Erdoğan, “Tarihi ve medeniyeti birçok yerlerde yerle yeksan ettiler. Binlerce Iraklı kardeşimiz şehit oldu. Türkiye bu zorlu mücadelesinde Irak’a güçlü bir destek vermiştir. DEAŞ ile mücadele esnasında şehit düşen kardeşlerimize rahmet diliyorum. Irak’ın siyasi birliği ve toprak bütünlüğünün korunması, istikrar ve güvenliğinin sağlanması Irak siyasetimizin temelini oluşturur. Türkiye, Irak’ın istikrar ve yeniden imarına yönelik çabalarına her türlü katkıyı yapmaya hazırdır. Ticari ilişkilerimizde gıda, ilaç, tekstil, her alanda her türlü desteği vermeye hazırız. Yeni hükümetin kapsayıcı politikalarla tüm Irak halkının refah ve esenliğini sağlaması en büyük temennimizdir. Irak’ın kendi ayakları üzerinde durması bölgesel güvenlik ve istikrar bakımından da son derece önemlidir. Berham Salih’in bu çabaları ile bu konuda başarı sağlanacağına inanıyorum. Irak’taki seçimler ve hükümet kurma süreci nedeniyle geçtiğimiz yıl YDSK toplantısını yapamadık. Konseyin 4. toplantısını bu yıl içinde gerçekleştirmeyi arzu ediyoruz. Irak’ın yeniden imarı için Kuveyt’te düzenlenen konferansta 5 milyar dolarlık kredi taahhüt etmiştik. Bu taahhüdümüzü hayata geçirmek üzere çalışmalarımızı hızlandırdık. Az önce yaptığımız toplantıda bunu aramızda görüştük. Çatışmalardan zarar gören yerlerin imarı başta olmak üzere Irak’taki alt yapı ve kalkınma projelerine katkı sağlamaya hazırız” diye konuştu.
Ticari ilişkilerin geliştirilmesi, ulaştırma, gümrük, enerji, su gibi alanlarda işbirliğinin artırılması imkanlarını da ele aldıklarını kaydeden Erdoğan, ”İkili ticaretimizde 2013 yılında 16 milyar dolar ile bir rekor kırmıştık, şimdi kaldığımız yerden hem onu egale edelim hem de 20 milyar dolara bunu yükseltelim. Bu seviyeyi ikiye katlayalım, bunu yapabilecek kapasiteye sahibiz. Türk özel sektörü Irak ekonomisinin canlandırılması için her türlü katkıyı yapabilecek imkanlara sahiptir. Bugün sayın cumhurbaşkanı ile ticari ilişkilerimizin ahdi çerçevesinin tamamlanmasını da konuştuk. Kapsamlı Ekonomik İşbirliği Anlaşmasının bir an önce Irak tarafınca yürürlüğü konulmasını arzu ediyoruz.
Yatırımların Karşılıklı Teşviki Anlaşmasını en kısa sürede sonuçlandırmayı arzu ediyoruz. Irak ile güvenlik alanında da temas ve işbirliğimizi geliştirmek istiyoruz. Özellikle savunma sanayinde yapabileceğimiz çok şeyler var, askeri, ticari, ekonomik, kültürel alanlarda birçok şeyi müşterek yapabiliriz. Hepsinden önemlisi güvenlik, DEAŞ, PKK ve FETÖ gibi terör örgütleri hem Türkiye hem de Irak için tehdit oluşturmaktadır. Bu konuları ayrıntılı şekilde ele aldık. Terörle mücadelemizde başarıya ulaşabilmek için birlikte çalışmanın öneminin farkındayız. Önümüzdeki süreçte bu alanda işbirliğimizi derinleştireceğiz” ifadelerini kullandı.
En önemli sorun olan su konusunu da görüştüklerini belirten Erdoğan, ”Ben özel temsilcim olarak bu işin başından itibaren içinde olan geçmişteki bakanımı da Irak’a gönderip bu sorunun, daha çok su konusunun yönetimi ile ilgili ciddi sorunlar var. Bunu bir prensibe bağlayıp adımlar atılacak olursa, neler yapılabileceği, altyapısıyla, üst yapısıyla adımlar atılırsa bu sıkıntıyı birkaç yıl içinde çözer, Irak bundan sonra çok daha rahatlar” açıklamasında bulundu.
“Irak, Türkiye ile gerçek anlamda bir işbirliği ve stratejik ortaklığı arzulamaktadır”
Irak’ın yeni bir döneme girmek üzere olduğunu, yeniden imar ve kurumsal yapısıyla güçlenerek bölgede rolü güçlü bir ülke olarak tekrar hak ettiği konumda olmasını arzuladıklarını söyleyen Behram Salih ise, “Bu bağlamda kardeş, komşu Türkiye’ye her alanda ortak işbirliği mesajıyla da gelmiş bulunmaktayız. Türkiye ve Irak iki komşu ülke ve iki ülkeyi birbirine bağlayan ortak kültür, tarih ve sosyal yapısının öte yanında hem güvenlik hem çevre hem de coğrafya bağlamında bizi bir arada tutan birçok unsurun olduğunu görmekteyiz. Bu birliktelik, bu ortak payda iki ülkenin uzun vadeli olarak stratejik işbirliğini sürdürmeleri zorunluluğunu ortaya koymaktadır. Irak, Türkiye ile gerçek anlamda bir işbirliği ve stratejik ortaklığı arzulamaktadır. Bu konuda Cumhurbaşkanı ile bahsettik ve bölgemizin istikrar görmesi ve yeniden yapılanması için artık zamanın geldiğini ilettim. Halklarımızın özgür ve onurlu bir yaşama haklarının olduğunu söyledim. Artık dışarıdan bir takım vesayetlere ihtiyaç duymamaktayız. Bu ülkelerin halkları ve liderleri kendi aralarında işbirlikleri yapabilirler ve var olan krizleri ortadan kaldırabilirler. Bu bağlamda Irak sahip olduğu stratejik konumu ve Türkiye’de aynı şekilde stratejik konumu ve tarihi ile çok şey yapabilirler. Bu ortaklık sadece iki ülkeye değil, tüm bölgeye hizmet edecektir” dedi.
Su meselesinin iki ülke arasında bir problem olarak kalmasını arzulamadıklarını kaydeden Salih, “Bu bağlamda Cumhurbaşkanı özel temsilci tayin ettiler, bundan dolayı kendilerine minnettarız. İki ülke arasında var olan bu problemin temelde çözülmesi için atılan bu adımı önemli görmekteyiz. Ankara’ya gelmeden önce Başbakanımız ile bir araya geldim. Kendisinin de mesajını getirdim. Onun mesajı, Türkiye ile ilişkilerin iyi noktalara ulaşacak şekilde gelişmesi arzusu olmuştur. İnşallah biz bunu gerçekleştireceğiz” diye konuştu.
Türkiye’den Irak’ta terörden arındırılmış bölgelerin yeniden imarı konusunda katkı beklediklerini kaydeden Salih, “Savunma sanayi ve askeri işbirliği konusu bizim için çok önemli bir mesele. Irak maalesef geçtiğimiz yıllar içinde terör ve aşırıcılıktan ciddi anlamda zarar görmüş ve bedeller ödemiş bir ülke, ancak burada her şeyin ortak olduğunu unutmayalım. Ülkelerin kaderlerinin komşuları ile beraber olduğunu unutmamamız gerekiyor. Bir ülke refah içindeyken diğer ülkenin sıkıntı içinde olması mümkün değil. Bu sıkıntıların beraberce, işbirliği ile dayanışma ile çözülmesi mümkündür. Sahada şuan önemli bir mesele de Suriye meselesi, bu meselenin çözülmesi ve Suriyelilerin özgür iradesi ile kendi kaderlerini belirlemesi çok önemli bir konu. Bu konuda Türkiye’nin, Irak’ın rolü büyük. Ortak çıkarlarımız çerçevesinde bölgemizin ve halkımızın çıkarlarına olacak adımları beraber atmalıyız” ifadelerini kullandı.
Salih konuşmasının sonunda, “Irak’a ben sizden aldığım enerji ile gideceğim” ifadelerini kullandı.
